Panelde Meteoroloji 16. Bölge Müdürü Dr. Mesut Demircan, “İklim, Meteoroloji ve Hava Kirliği” konulu sunumuyla Iğdır’ın meteorolojik durumu, yağış, sıcaklık, rüzgâr ve topoğrafik özelliklerinin ilin hava kirliliğindeki etkilerini gözler önüne serdi.

Özellikle Iğdır’da kışın gözlenen hava kirliliğinin sebeplerinden biri olan inversiyonun meteorolojik ve topoğrafik sebeplerini ele alan Dr. Demircan, inversiyon olayının hava kirleticilerin yerleşim alanlarını hızla terk etmesini engellediğini ve yerleşim bölgelerinin üstünü sararak kirletici miktarlarının giderek yoğunlaşmasına sebep olduğunu aktardı.

Dr. Demircan Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün ve özelde 16. Bölge Müdürlüğü’nün uygulamalarından da söz etti.

İnversiyon riski bulunan dönemlerin anlık ölçümler ve hava tahminleri ile hızla ilgili kurumlarla paylaşıldığı ve tedbirlerin ivedi alındığını sözlerine ekleyen Dr. Demircan, ayrıca Iğdır’ı besleyen atmosferik koşulların hangi bölgelerin ve iklimsel hareketlerin etkisi altında olduğunu incelediklerinden de bahsetti.

Çinicioğlu: Hava Kirliliğinin En Önemli Kaynağı Pariküler Madde Kirliliği

Panelde Doğu Anadolu Temiz Hava Bölge Müdürü Resul Çinicioğlu da uzun zamandır Iğdır’da gözlenen hava kirliliğini, özellikle sebepleri bakımından ele aldıklarını, bu yönde yeni gözlem istasyonları kurarak verilerin çeşitlendirilmesine çalıştıklarını anlattı. Mobil gözlem istasyonunun potansiyel kirlilik kaynaklarına göre konumlandırıldığını, alınan verilerin hava kirliliğinin sebepleri bakımından Doğu Anadolu Temiz Hava Bölge Müdürlüğünü belirli bir noktaya getirdiğini, ancak çalışmaların kesin sonuçlar için devam ettirildiğini sözlerine ekledi.

Hava kirliliğinin en önemli kaynağının partiküler madde kirliliği olduğu ve bunun da özellikle gün içinde 18:00’den sonra yoğunlaştığını kaydeden Çinicioğlu, kirleticilerin anlık olarak sisteme girildiğini ve tüm kişi ve kurumlarla paylaşıldığını sözlerine ekledi.

Çinicioğlu, kışın gözlenen hava kirliliğinin ilin topoğrafyasından kaynaklanan inversiyon sonucu yoğunlaştığı ancak yazın gözlenen kirliliğin sebeplerinin hala araştırılmakta olduğunu da belirtti.

Partiküler Kirliliğin İnsan ve Çevre Üzerindeki Zararlı Etkileri

Panelde bir diğer panelist Dr. Öğr. Üyesi Züleyha Reçber, “Bir Kirletici Olarak PM10” konulu sunumunda Iğdır’da en yoğun gözlenen ve halk arasında toz olarak bilinen PM10’un detaylı bir tanımını yaptıktan sonra, PM10 kaynaklarını ayrıntılı olarak sıraladı.

Dr. Reçber PM10’un olası kaynaklarının ilimiz perspektifinden de bir değerlendirmesini yaptı. Partiküler kirliliğin insan ve çevre üzerindeki zararlı etkilerini ortaya koyan Dr. Reçber, özellikle insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekti.

Reçber, partiküler maddelerin WHO (World Health Organization-Dünya Sağlık Örgütü) tarafından kanserojen maddeler olarak sınıflandırıldığını ve yönetmeliklerde belirlenen sınır değerlerin bile WHO tarafından yüksek bulunduğunu sözlerine ekledi.

İran da Tedbirlere Dâhil Edilmeli

Dr. Ögr. Üyesi Aysun Altıkat ise sunumunu Iğdır’ın yazın gözlenen partiküler madde kirliliğinin sebebi olduğunu düşündüğü “rüzgâr erozyonu” üzerinde detaylandırdı. Dr. Altıkat yakıt tüketimi dönemlerinde ilin aldığı hâkim rüzgâr yönünün Ağrı Dağı tarafından cephe olarak karşılandığı kuzey-batı kaynaklı, yazın ise Aralık ilçesi ve İran sınır bölgesindeki erozyon sahalarının taşınmasına sebep olan güney-doğu kaynaklı olduğunu belirtti.

Dr. Altıkat sahanın büyük bir alanı kapladığını, 2002’den beri Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi kapsamında ağaçlandırma çalışmalarının yürütüldüğünü, ancak yetersiz kalındığını ifade etti.

Dr. Altıkat sınırımız dâhilinde kalan bölgenin hızla kalıcı bitki örtüsüne kavuşturulsa bile İran’ın da tedbirlere dâhil edilmemesi halinde kirliliğin devam edeceğini sözlerine ekledi. Altıkat’ın sunumu, erozyonun önlenmesi için alınması gereken tedbirlerin sıralanmasıyla sona erdi.

Panel, sunumlarıyla katkıda bulunan katılımcıların Iğdır’ın hava kirliğinin sebepleri ve çözüm önerileri hususunda bir çalıştayda bir araya gelme temennileri ile noktalandı