Iğdır Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Arş. Gör. Dr. Mustafa Akbaba'nın yürütücülüğünde gerçekleşen 120O825 numaralı ve "Aras Havzası Kayısı Üretim Alanlarında Bakteriyel Kanser Etmenlerinin Dağılımı Üzerine Etkili Faktörlerin CBS Ile Analizi" başlıklı proje, TÜBİTAK tarafından desteklenmeye layık görüldü. Multidisipliner bir nitelik taşıyan projenin araştırma ekibinde; İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsünden Doç. Dr. Orkan Özcan, Iğdır Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Kaan Hürkan, Ege Üniversitesi Bahçe Bitkileri Bölümünden Arş. Gör. Dr. Nihal Acarsoy Bilgin gibi farklı uzmanlık alanlarından akademisyenler yer alıyor. Projenin yürütücülüğünü ise Iğdır Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Arş. Gör. Dr. Mustafa Akbaba yapıyor.

Iğdır kayısısında bakteriyel kansere çare araştırılacak

TÜBİTAK desteğine layık görülen proje hakkında bilgiler veren Dr. Akbaba; “Aras Havzası'nda temel geçim kaynaklarından biri olan kayısı yetiştiriciliğinin sürdürülebilirliği, Aras Havzası'nın kırsal kesiminde yaşamını sürdüren çiftçi aileleri için büyük önem arz etmektedir. Kayısı yetiştiriciliğinin ülkemiz ve dünyada başlıca sorunlarından biri olan bakteriyel kanser hastalığı ile mücadele şartlarının geliştirilmesi, hastalığa neden olan etmenlerin çeşitliliğinin, epidemiyolojilerinin ve yaygınlıklarının belirlenmesine bağlıdır. Bu kapsamda elde edilecek veriler, alternatif mücadele stratejilerinin geliştirilmesine öncülük edecektir. Bitki hastalıklarının epidemiyolojisinin araştırılması; farklı iklim ve bölgelerde hastalıkların yayılımı hakkında bilgiler ortaya çıkarmaktadır. Aynı zamanda hastalıkların bir bölgeden, diğer bölgelere yayılımı halinde uygun yönetim planları ve tahminler yapmamıza yardımcı olmaktadır. Çalışmamızda bakteriyel kanser hastalığına neden olan etmenlerin iklimsel ve coğrafi koşullara göre nasıl dağılış gösterdiği, CBS analizleri aracılığıyla belirlenecektir. Aras Havzası'nda yetiştiriciliği yapılan ve bakteriyel kanserden etkilenen kayısı çeşitlerinin DNA barkodlamasının yapılması, bakteriyel kanser etmenlerinin doğal koşullarda tercih ettiği kayısı çeşitlerinin belirlenebilmesi açısından önem arz etmektedir. Ayrıca, DNA barkodlamanın Aras Havzası'nda yetiştiriciliği yapılan kayısı çeşitlerinin belirlenmesinde kullanılacak olması hem üretici hem de tüketici için ürünlerine ait orijinallik sertifikası verilmesi konusunda adım atılmasını sağlayacaktır. Bilgi yönetiminin, gelecekte tarımsal uygulamaların iyileştirilmesinde anahtar rol oynayacağı düşünülmektedir. Bu kapsamda proje sonucunda ortaya çıkarılması planlanan Aras Havzası bakteriyel kanser salgın risk haritası; iklim değişikliğinin etkilerinin minimize edilmesinde ve hastalık kontrolünün belirlenmesinde aktif olarak kullanılabilecektir. Aras Havzası özelinde, kayısı çeşitlerinin ve bakteriyel kanser etmenlerinin dağılımının belirlenmesine yönelik veri ve çalışma sayısı yok denecek kadar azdır. Bu nedenle çalışmamız ülkemiz ve Aras Havzası için önemli bir veri kaynağı oluşturacak olmasından dolayı da ilgi çekici sonuçlar ortaya koyacaktır.” şeklinde konuştu.