Tweet |
Iğdır'da yıllardan beri devam eden geleneksel Nevruz Bayramı Azeri Türkleri arasında devam ediyor. Iğdır'da yaşayan Azeri Türkleri, akşam evlerinin önünde ateş yakarak üstünden atladılar, atlarken de "Ağırlığım uğurluğum bu ateşin üstüne" dediler.
Evlerinin önünde ateş yakan Aydın Deniz ve Eşi Leman Deniz; “Nevruz Bayramını yıllardır kutluyoruz. Allaha çok şükür bu senede Nevruz bayramını gördük ilk ateşini yaktık” dediler.
50 yıllık evli çift yumurta tokuşturup ateşin üstünden atladılar. Genç kız ve kadınlar evlerde kapı pencere dinleyip niyet tutular. Nişanlı kızlara yedilevin denilen yedi çeşit meyve ve çerezden oluşan yörede "Honca "denilen tepsi içinde hediyesiyle birlikte bir tepside gönderildi. Geleneksel olarak her evde genelde yapılan Nevruz kutlamaları başlamış oldu. Iğdırlılar 21 Mart günüde bayramlaşma yaparak birbirlerinin bayramlarını kutlamış olacaklar.
Iğdır'da genç kızlara gönderilen Honca denilen içinde kuru ve yaş meyveden oluşan hediye tepsisi Yazgülü Akar'a nişanlısı Hüseyin Türkdönmez tarafından getirildi.
Kız evinde çalınan müzikle oyunlar oynandı. Çerezler pastalar yenilerek bir bayram havasında Nevruz bayramı kutlanmaya gelenekler yaşatılmaya başlandı. Nişanlı kızın akrabası Fatma Töre; “Yıllardır nevruz bayramını geleneksel olarak kutluyoruz.
Nişanlı kızlara” Honca”getirilir hediyesi verilir. Bu da nevruz bayramının bir geleneğidir” dedi.
Araştırmacı Yazar Serdar Ünsal ,Iğdır'da geleneksel nevruz bayramı şu şekilde kutlandığını söyledi; “Salı'yı Çarşamba'ya bağlayan gece "ahir-çerşenbe" denir. Bu gecede bahçe temizliğinden toplanan çalıçırpılar ateşte yakılır. Ateşten atlayanlar "ağılığım uğurluğum bütün hasatlıklarım bu ateşin üstüne derler.
En az yedi kuru ve yaş yemişten oluşan "yeddi-levin" gecesi yapılır. kırmızıya boyanan yumurtalar tokuşturulur. "Gapı pusma" adeti, gençlerin niyet tutarak komşu kapılarını dinlemeleri ile ilgilidir. İlk duyulan söz, yeni yılın lehine veya aleyhine yorumlanmasına neden olur.Nişanlı kızlara “Honca “denilen hediye tepsisi gönderilir.
Yumurtalar renkli olarak boyanır. Iğdır ve çevresinde asırlardan beri Mart ayının ilk çarşambasından son Çarşamba'sına yani nevruz bayramına kadar üç kez olmak kaydıyla yakılır. En büyük nevruz ateşi ise Üçüncü Ahır Çarşamba ve bayram gecesi Salı'yı Çarşambaya bağlayan alav alav gecesinde yakılır.
Iğdır ve çevresinde Nevruz ateşi geleneği; Nevruzda yakılan ateşe yöre halkı genelikle tongal denir, Ateşin yakılması ile içlerinden bir dilek tutarak ateşin üzerinden atlayan kimseler bu dileklerinin gerçekleşeceğine, tüm hastalıklarının bu ateşe dökülüp yanacağına, yeni yıla bu hastalık ve kötülüklerden arınarak girileceğine inanılır. İnanışa göre ateşin üzerinden üç veya
yedi defa atlanması gerekmektedir.
Ateşin üzerinden atlanırken genellikle şöyle bir tekerleme okunur Ağırlığım, uğurluğum dökülsün bu ateşin üstüne, Ağırlığım, uğurluğum hep bu ateşe Ağırlığım uğurluğum dökülsün, odda yanıp kül olsun, Yansın alev saçılsın, menim bahtım açılsın, Bu arada yağlı paçavralardan yapılan ateş topları da bir telle bağlanır ve birkaç defa sallandıktan sonra havaya atılır.
Daha sonra tongalın külleri bolluk getirsin diye evin bahçesine serpilir. Dışarıdaki alav alav şenliği bittikten sonra eve gelinerek "en milli sofra sayılan" Nevruz sofrasına oturulur.
Bu sofrada pilav, kavurga, yarma yemeği, et v.s gibi milli yemeklerin yanında boyanmış yumurta, çeşitli kuruyemiş (yeddilevin)çeşitleri ve semeni bulunur.
Sofra başında aile fertleri birbirini tebrik eder, evin aksakallarının işaretiyle yemeye bbaşlanılır. Nevruz/Yeni yıl bayramında aksakallar bütün dargınları barıştırır, gençlere öğüt nasihat verirler” dedi.
ATEŞ KÜLTÜRÜ
Eski Türk inanç sisteminin belli başlı kütlerinden birisi de ateş kültüdür.
Türklerde dünyanın yaratılışı, bahar ve ateş arasında bir bağ kurulur. Proto-Türk kültüründe kün (güneş )ısı ve ışık kaynağı olduğu gibi, yeryüzünde de ateş hem, ısı, hem ışık verir. bu yüzden yeryüzünde güneşin, yani tanrının temsilcisidir.
Bu yüzden kutsaldır. Ateş yakılan yer ocaktır, bu yüzden çoğu kere ikisi aynı anlamda kullanılır. Ocaksız barınak olmaz. bu yüzden ocak hem eve, hem de aileye işaret eder. Ocağın tütsün, ocağımızı söndürme gibi ifadeler günümüzde bile ailenin devamına işaret eder. Geçmişte pek çok aile
ocaklarını hiç söndürmeden sürekli yakarlardı.
Modern hayatta önce sobalara, sonra da kalorifere geçince, bu kavram önemini kaybetmeye yüz tutmuştur.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 38 | 33 | 2 | 3 | 92 | 26 | 102 | +66 |
2 | Fenerbahçe | 38 | 31 | 1 | 6 | 99 | 31 | 99 | +68 |
3 | Trabzonspor | 38 | 21 | 13 | 4 | 69 | 50 | 67 | +19 |
4 | Başakşehir FK | 38 | 18 | 13 | 7 | 57 | 43 | 61 | +14 |
5 | Kasımpaşa | 38 | 16 | 14 | 8 | 62 | 65 | 56 | -3 |
6 | Beşiktaş | 38 | 16 | 14 | 8 | 52 | 47 | 56 | +5 |
7 | Sivasspor | 38 | 14 | 12 | 12 | 47 | 54 | 54 | -7 |
8 | Alanyaspor | 38 | 12 | 10 | 16 | 53 | 50 | 52 | +3 |
9 | Çaykur Rizespor | 38 | 14 | 16 | 8 | 48 | 58 | 50 | -10 |
10 | Antalyaspor | 38 | 12 | 13 | 13 | 44 | 49 | 49 | -5 |
11 | Gaziantep FK | 38 | 12 | 18 | 8 | 50 | 57 | 44 | -7 |
12 | Adana Demirspor | 38 | 10 | 14 | 14 | 54 | 61 | 44 | -7 |
13 | Samsunspor | 38 | 11 | 17 | 10 | 42 | 52 | 43 | -10 |
14 | Kayserispor | 38 | 11 | 15 | 12 | 44 | 57 | 42 | -13 |
15 | Hatayspor | 38 | 9 | 15 | 14 | 45 | 52 | 41 | -7 |
16 | Konyaspor | 38 | 9 | 15 | 14 | 40 | 53 | 41 | -13 |
17 | MKE Ankaragücü | 38 | 8 | 14 | 16 | 46 | 52 | 40 | -6 |
18 | Fatih Karagümrük | 38 | 10 | 18 | 10 | 49 | 52 | 40 | -3 |
19 | Pendikspor | 38 | 9 | 19 | 10 | 42 | 73 | 37 | -31 |
20 | İstanbulspor | 38 | 4 | 27 | 7 | 27 | 80 | 16 | -53 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 34 | 24 | 7 | 3 | 77 | 31 | 75 | +46 |
2 | Göztepe | 34 | 21 | 6 | 7 | 60 | 20 | 70 | +40 |
3 | Sakaryaspor | 34 | 17 | 8 | 9 | 50 | 35 | 60 | +15 |
4 | Bodrumspor | 34 | 15 | 7 | 12 | 43 | 22 | 57 | +21 |
5 | Çorum FK | 34 | 16 | 10 | 8 | 55 | 36 | 56 | +19 |
6 | Kocaelispor | 34 | 16 | 11 | 7 | 48 | 41 | 55 | +7 |
7 | Boluspor | 34 | 15 | 11 | 8 | 33 | 35 | 53 | -2 |
8 | Gençlerbirliği | 34 | 13 | 9 | 12 | 39 | 33 | 51 | +6 |
9 | Bandırmaspor | 34 | 13 | 10 | 11 | 49 | 32 | 50 | +17 |
10 | Erzurumspor FK | 34 | 12 | 11 | 11 | 30 | 34 | 44 | -4 |
11 | Ümraniyespor | 34 | 12 | 15 | 7 | 40 | 47 | 43 | -7 |
12 | Manisa FK | 34 | 9 | 12 | 13 | 40 | 40 | 40 | 0 |
13 | Keçiörengücü | 34 | 10 | 14 | 10 | 34 | 43 | 40 | -9 |
14 | Adanaspor | 34 | 11 | 17 | 6 | 28 | 45 | 39 | -17 |
15 | Şanlıurfaspor | 34 | 9 | 14 | 11 | 32 | 37 | 38 | -5 |
16 | Tuzlaspor | 34 | 9 | 14 | 11 | 35 | 47 | 38 | -12 |
17 | Altay | 34 | 5 | 25 | 4 | 16 | 76 | 10 | -60 |
18 | Giresunspor | 34 | 2 | 28 | 4 | 16 | 71 | 7 | -55 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 36 | 26 | 5 | 5 | 83 | 29 | 83 | +54 |
2 | Van Spor FK | 36 | 24 | 6 | 6 | 63 | 37 | 75 | +26 |
3 | Bucaspor 1928 | 36 | 21 | 5 | 10 | 54 | 25 | 73 | +29 |
4 | 1461 Trabzon FK | 36 | 21 | 6 | 9 | 71 | 39 | 72 | +32 |
5 | Ankaraspor | 36 | 15 | 8 | 13 | 45 | 35 | 58 | +10 |
6 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 36 | 16 | 10 | 10 | 50 | 36 | 58 | +14 |
7 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 36 | 15 | 14 | 7 | 47 | 38 | 52 | +9 |
8 | Karacabey Belediye Spor | 36 | 13 | 11 | 12 | 43 | 37 | 51 | +6 |
9 | Ankara Demirspor | 36 | 15 | 16 | 5 | 43 | 46 | 50 | -3 |
10 | Diyarbekir Spor | 36 | 12 | 15 | 9 | 39 | 41 | 45 | -2 |
11 | Kırklarelispor | 36 | 11 | 14 | 11 | 33 | 41 | 44 | -8 |
12 | Altınordu | 36 | 10 | 13 | 13 | 45 | 39 | 43 | +6 |
13 | Hes İlaç Afyonspor | 36 | 10 | 14 | 12 | 25 | 38 | 42 | -13 |
14 | Serik Belediyespor | 36 | 10 | 16 | 10 | 29 | 45 | 40 | -16 |
15 | Nazilli Belediyespor | 36 | 11 | 16 | 9 | 38 | 57 | 39 | -19 |
16 | Zonguldak Kömürspor | 36 | 11 | 17 | 8 | 41 | 57 | 38 | -16 |
17 | Kırşehir Futbol SK | 36 | 5 | 23 | 8 | 38 | 76 | 23 | -38 |
18 | Bursaspor | 36 | 6 | 22 | 8 | 28 | 64 | 23 | -36 |
19 | Adıyaman FK | 36 | 4 | 25 | 7 | 28 | 63 | 19 | -35 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kepezspor FAŞ | 28 | 22 | 2 | 4 | 67 | 18 | 70 | +49 |
2 | Aliağa Futbol A.Ş. | 28 | 19 | 0 | 9 | 60 | 18 | 66 | +42 |
3 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 28 | 15 | 6 | 7 | 40 | 25 | 52 | +15 |
4 | 52 Orduspor FK | 28 | 14 | 7 | 7 | 40 | 28 | 49 | +12 |
5 | İnegöl Kafkas GK | 28 | 13 | 7 | 8 | 37 | 30 | 47 | +7 |
6 | Edirnespor | 28 | 13 | 10 | 5 | 45 | 28 | 44 | +17 |
7 | Mardin 1969 Spor | 28 | 12 | 11 | 5 | 40 | 34 | 41 | +6 |
8 | K.Çekmece Sinopspor | 28 | 10 | 10 | 8 | 41 | 31 | 38 | +10 |
9 | Karabük İdmanyurdu Spor | 28 | 10 | 13 | 5 | 27 | 44 | 35 | -17 |
10 | Artvin Hopaspor | 28 | 9 | 12 | 7 | 33 | 29 | 34 | +4 |
11 | Talasgücü Belediyespor | 28 | 10 | 14 | 4 | 34 | 45 | 34 | -11 |
12 | Kırıkkalegücü FK | 28 | 8 | 15 | 5 | 31 | 42 | 29 | -11 |
13 | Gümüşhanespor | 28 | 4 | 14 | 10 | 25 | 49 | 22 | -24 |
14 | Malatya Arguvanspor | 28 | 3 | 21 | 4 | 21 | 57 | 13 | -36 |
15 | Tarsus İdman Yurdu | 28 | 2 | 22 | 4 | 20 | 83 | 10 | -63 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
19/08/2024 | Eyüpspor | vs | Bodrum FK |
19/08/2024 | Hatayspor | vs | Kasımpaşa |
23/08/2024 | Alanyaspor | vs | Göztepe |
24/08/2024 | Sivasspor | vs | Eyüpspor |
24/08/2024 | Bodrum FK | vs | Konyaspor |
25/08/2024 | Kasımpaşa | vs | Adana Demirspor |
25/08/2024 | Antalyaspor | vs | Hatayspor |
25/08/2024 | Çaykur Rizespor | vs | Fenerbahçe |
30/08/2024 | Fenerbahçe | vs | Alanyaspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
19/08/2024 | Amed SK | vs | İstanbulspor |
23/08/2024 | Kocaelispor | vs | Erzurumspor FK |
24/08/2024 | Iğdır FK | vs | Gençlerbirliği |
24/08/2024 | Fatih Karagümrük | vs | Manisa FK |
24/08/2024 | Boluspor | vs | Esenler Erokspor |
24/08/2024 | MKE Ankaragücü | vs | Ümraniyespor |
25/08/2024 | Bandırmaspor | vs | Çorum FK |
25/08/2024 | Sakaryaspor | vs | Amed SK |
25/08/2024 | Adanaspor | vs | Pendikspor |
25/08/2024 | Yeni Malatyaspor | vs | Keçiörengücü |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
31/08/2024 | Sarıyer | vs | Hes İlaç Afyonspor |
01/09/2024 | Karaköprü Belediyespor | vs | Kırklarelispor |
01/09/2024 | 1461 Trabzon FK | vs | Isparta 32 Spor |
01/09/2024 | İskenderunspor A.Ş. | vs | Tuzlaspor |
01/09/2024 | Altınordu | vs | İnegölspor |
01/09/2024 | Adana 01 Futbol Kulübü | vs | Kepezspor FAŞ |
01/09/2024 | Altay | vs | 24Erzincanspor |
01/09/2024 | Batman Petrolspor | vs | Sincan Belediyesi Ankaraspor |
01/09/2024 | Fethiyespor | vs | GMG Kastamonuspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
07/09/2024 | Artvin Hopaspor | vs | 23 Elazığ Futbol Kulübü |
07/09/2024 | Muş 1984 Muşspor | vs | Kahramanmaraşspor |
07/09/2024 | Düzcespor | vs | Bursaspor |
07/09/2024 | Karşıyaka | vs | Kırşehir Futbol SK |
08/09/2024 | Tokat Bld Plevnespor | vs | Belediye Kütahyaspor |
08/09/2024 | Anadolu Üniversitesi | vs | Kuşadasıspor |
08/09/2024 | Ergene Velimeşe | vs | Silifke Belediye Spor |
08/09/2024 | Bornova 1877 | vs | Bulvarspor |