![]() |
Tweet |
Iğdır'ın Koçkıran köyünden Ramazan Öz isimli vatandaş Koçbaşı mezar taşı geleneğini yaşatmak için babasının mezarının üstüne Koçbaşı yaptırarak bıraktı.
Karakoyunlu ve Akkoyunlu devletlerinden yakın bir zamana kadar Iğdır ve çevresinde yaşatılan bu gelenek yaklaşık olarak altmış veya yetmiş yıldır Iğdır'da etkinliğini yitirmiş ve bu köklü geleneğin yerini bölgemizin doğal dokusuna hiçte yakışmayan mermer mezarlar almıştır.
Kültürümüzü yaşatmalıyız kültürümüz kayboluyor diyen araştırmacı yazar Coşkun Oğuz,”Fakat son zamanlar yöre halkının derin kültürümüze olan ilgisinin artmasıyla birlikte bu mezar taşları da hem biblo olarak Iğdır pazarlarında yerini almış hem de bazı duyarlı vatandaşların Iğdır yöresine ait bu mezar taşlarını yeniden yaşatmak adına yaptığı örnek girişimler bu kültürün yeniden canlanmasına önayak olmuştur. Iğdır'ın Koçkıran köyünden Ramazan Öz'de bu kültürü yaşatanlardan birisi.
Araştırmacı Yazar Ramazan Öz Koçkıran köyünde bulunan babası Ayvaz Öz'e ait mezar üzerine Koçbaşı yaptırarak bu köklü geleneğin yeniden yaşatılmasına öncülük etmiştir. Iğdır otağı adına hemşerimiz Ramazan Öz'e bu köklü kültürümüzün yaşatılması ve gelecek kuşaklara aktarılmasına öncülük ettiği teşekkür ediyoruz.”dedi.
Araştırmacı yazar Coşkun Oğuz,” Ölümden sonra hayatın devam ettiği inancı ve tekrar diriliş inancıyla ölen insanlar için mezar açmak, o mezarlar üzerine taş dikmek binlerce yıldır süregelen bir âdettir. Bu geleneğin arka plandaki amacı insanların bir taşla da olsa ebedileştirilmesi, uzun bir süre anılması ve ölülerin mekanı olan mezarlıklara, yaşayan insanların daha saygılı davranılması içindir.
Türkler her dönemde değişen yaşam şartlarına ayak uydurmuş fakat uyum sürecini gerçekleştirirken kültürel kodları ile arasındaki bağlantıyı hiçbir zaman yok etmemiştir, Bunun en somut örneklerinden biriside Iğdır' ve çevresindeki bulunan koç başlı mezar taşlarıdır. Iğdır'da hemen hemen tüm mezarlıklarda bulunan bu mezar taşları 15-17 yy Karakoyunlu, Akkoyunlu Oğuz Türklerinden günümüze kalmış bir gelenektir. Oğuz Türklerinde Koç “ bereket, güç, beylik, başkanlık ve hakimiyetin sembolü olmakla birlikte” Aynı zamanda göçebe hayat yaşayan Türkler'de göçün'de bir semboli sayıldığından bu dünyadan göç edenlerin mezarları üzerine de koç figürü konulmaktaydı, Iğdır yöresinde “ölen bir kimseler için bu dünyadan göçtü gitti” sözü bune verebileceğimiz en açık örneklerdendir.
Karakoyunl ve Akkoyunlu devletlerinden yakın bir zamana kadar ığdır ve çevresinde yaşatılan bu gelenek yaklaşık olarak altmış veya yetmiş yıldır Iğdır'da etkinliğini yitirmiş ve bu köklü geleneğin yerini bölgemizin doğal dokusuna hiçte yakışmayan mermerler almıştır.
Kısa not: Mezar Taşları, "kültür tarihimizin" önemli bir halkasıdır. Mezar taşları bir milletin menşeini, örf ve adetlerini, inançlarını, yayıldıkları coğrafya üzerindeki kültürel münasebeti sağlayan çok önemli birer belge hüviyetini taşırlar. Şayet, mensup olduğumuz milletin sanat zevkini, kültürünü tarihini, inançlarını öğrenmek istiyorsak, mezar taşlarına sahip çıkmalı ve onların gelecek nesillere intikalini sağlamalıyız. Iğdır mezarlıklarında ve neredeyse Iğdır'ın sembolü haline gelmiş bu mezar taşlarında Koç figürünün yanı sıra koyun, kuzu ve at figürlerine rastlamak mümkündür. Buradan anlaşılacağı gibi koç ve koyun figürleri sadece belirli kişilerin mezarlarına değil erkek, kadın ve çocuk mezarlarına da konulduğunun bir göstergesidir. Koç heykeli üzerindeki figürler ise ölen şahsın "menkıbeleri" hakkında özet bilgi vermek için yapılmıştır. Sade bir şekilde işlenmiş heykellerin bir kısmının üzerinde kılıç, bıçak, sadak, kalkan, hançer, kam davulu, dokuma tezgâhı, şiş, çatal gibi eşyalara ait kabartma figürlerin yanı sıra çeşitli hayvan ve bitki (H:ayat ağacı) figürleri de yaygın olarak kullanılmıştır. Bu figürler orada yatan kişinin cinsiyeti, toplumsal konumu ve mesleğini de belirten figürlerdir.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 31 | 27 | 1 | 3 | 69 | 20 | 84 | +49 |
2 | Fenerbahçe | 31 | 26 | 1 | 4 | 83 | 27 | 82 | +56 |
3 | Trabzonspor | 31 | 16 | 11 | 4 | 54 | 41 | 52 | +13 |
4 | Beşiktaş | 31 | 14 | 12 | 5 | 41 | 37 | 47 | +4 |
5 | Kasımpaşa | 31 | 13 | 11 | 7 | 55 | 55 | 46 | 0 |
6 | Çaykur Rizespor | 31 | 13 | 12 | 6 | 40 | 47 | 45 | -7 |
7 | Başakşehir FK | 31 | 12 | 12 | 7 | 39 | 36 | 43 | +3 |
8 | Antalyaspor | 31 | 10 | 9 | 12 | 36 | 34 | 42 | +2 |
9 | Alanyaspor | 31 | 10 | 9 | 12 | 41 | 42 | 42 | -1 |
10 | Sivasspor | 31 | 10 | 10 | 11 | 37 | 43 | 41 | -6 |
11 | Adana Demirspor | 31 | 9 | 10 | 12 | 48 | 43 | 39 | +5 |
12 | Samsunspor | 31 | 10 | 14 | 7 | 35 | 41 | 37 | -6 |
13 | Kayserispor | 31 | 10 | 12 | 9 | 36 | 45 | 36 | -9 |
14 | MKE Ankaragücü | 31 | 7 | 11 | 13 | 37 | 40 | 34 | -3 |
15 | Hatayspor | 31 | 7 | 12 | 12 | 36 | 41 | 33 | -5 |
16 | Konyaspor | 31 | 7 | 12 | 12 | 32 | 45 | 33 | -13 |
17 | Gaziantep FK | 31 | 8 | 16 | 7 | 34 | 47 | 31 | -13 |
18 | Fatih Karagümrük | 31 | 7 | 15 | 9 | 34 | 39 | 30 | -5 |
19 | Pendikspor | 31 | 7 | 15 | 9 | 34 | 61 | 30 | -27 |
20 | İstanbulspor | 31 | 3 | 21 | 7 | 22 | 59 | 13 | -37 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 29 | 22 | 6 | 1 | 68 | 25 | 67 | +43 |
2 | Göztepe | 28 | 17 | 6 | 5 | 47 | 18 | 56 | +29 |
3 | Sakaryaspor | 29 | 14 | 7 | 8 | 43 | 30 | 50 | +13 |
4 | Çorum FK | 29 | 14 | 8 | 7 | 47 | 30 | 49 | +17 |
5 | Kocaelispor | 29 | 14 | 8 | 7 | 43 | 34 | 49 | +9 |
6 | Bodrumspor | 29 | 13 | 7 | 9 | 36 | 19 | 48 | +17 |
7 | Bandırmaspor | 29 | 12 | 8 | 9 | 44 | 25 | 45 | +19 |
8 | Gençlerbirliği | 29 | 11 | 7 | 11 | 34 | 28 | 44 | +6 |
9 | Boluspor | 29 | 12 | 10 | 7 | 27 | 32 | 43 | -5 |
10 | Erzurumspor FK | 28 | 11 | 7 | 10 | 28 | 22 | 40 | +6 |
11 | Ümraniyespor | 29 | 9 | 13 | 7 | 33 | 41 | 34 | -8 |
12 | Şanlıurfaspor | 29 | 8 | 12 | 9 | 26 | 30 | 33 | -4 |
13 | Keçiörengücü | 29 | 8 | 12 | 9 | 25 | 35 | 33 | -10 |
14 | Manisa FK | 29 | 7 | 11 | 11 | 34 | 35 | 32 | -1 |
15 | Adanaspor | 29 | 9 | 16 | 4 | 23 | 41 | 31 | -18 |
16 | Tuzlaspor | 28 | 7 | 14 | 7 | 27 | 44 | 28 | -17 |
17 | Altay | 29 | 5 | 21 | 3 | 13 | 65 | 15 | -52 |
18 | Giresunspor | 28 | 2 | 22 | 4 | 13 | 57 | 7 | -44 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 32 | 22 | 5 | 5 | 69 | 27 | 71 | +42 |
2 | Bucaspor 1928 | 32 | 20 | 3 | 9 | 50 | 19 | 69 | +31 |
3 | Van Spor FK | 31 | 20 | 5 | 6 | 51 | 31 | 66 | +20 |
4 | 1461 Trabzon FK | 32 | 18 | 6 | 8 | 59 | 33 | 62 | +26 |
5 | Ankaraspor | 32 | 15 | 6 | 11 | 40 | 26 | 56 | +14 |
6 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 32 | 15 | 7 | 10 | 43 | 27 | 55 | +16 |
7 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 32 | 13 | 13 | 6 | 40 | 32 | 45 | +8 |
8 | Karacabey Belediye Spor | 32 | 11 | 10 | 11 | 33 | 30 | 44 | +3 |
9 | Ankara Demirspor | 32 | 13 | 14 | 5 | 35 | 34 | 44 | +1 |
10 | Diyarbekir Spor | 32 | 11 | 13 | 8 | 33 | 33 | 41 | 0 |
11 | Kırklarelispor | 33 | 10 | 13 | 10 | 26 | 35 | 40 | -9 |
12 | Altınordu | 32 | 9 | 12 | 11 | 37 | 32 | 38 | +5 |
13 | Nazilli Belediyespor | 33 | 11 | 14 | 8 | 37 | 50 | 38 | -13 |
14 | Serik Belediyespor | 32 | 9 | 13 | 10 | 28 | 34 | 37 | -6 |
15 | Hes İlaç Afyonspor | 32 | 8 | 13 | 11 | 18 | 34 | 35 | -16 |
16 | Zonguldak Kömürspor | 32 | 8 | 16 | 8 | 31 | 52 | 29 | -21 |
17 | Kırşehir Futbol SK | 33 | 5 | 21 | 7 | 29 | 65 | 22 | -36 |
18 | Bursaspor | 32 | 5 | 19 | 8 | 23 | 54 | 20 | -31 |
19 | Adıyaman FK | 32 | 3 | 23 | 6 | 21 | 55 | 15 | -34 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kepezspor FAŞ | 25 | 20 | 1 | 4 | 60 | 13 | 64 | +47 |
2 | Aliağa Futbol A.Ş. | 26 | 18 | 0 | 8 | 53 | 14 | 62 | +39 |
3 | 52 Orduspor FK | 26 | 13 | 7 | 6 | 36 | 25 | 45 | +11 |
4 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 25 | 12 | 6 | 7 | 32 | 22 | 43 | +10 |
5 | İnegöl Kafkas GK | 25 | 11 | 6 | 8 | 27 | 24 | 41 | +3 |
6 | Edirnespor | 25 | 12 | 9 | 4 | 39 | 24 | 40 | +15 |
7 | Mardin 1969 Spor | 25 | 11 | 10 | 4 | 35 | 30 | 37 | +5 |
8 | K.Çekmece Sinopspor | 26 | 10 | 10 | 6 | 36 | 26 | 36 | +10 |
9 | Artvin Hopaspor | 25 | 9 | 9 | 7 | 32 | 24 | 34 | +8 |
10 | Karabük İdmanyurdu Spor | 25 | 9 | 12 | 4 | 22 | 38 | 31 | -16 |
11 | Talasgücü Belediyespor | 25 | 8 | 14 | 3 | 26 | 39 | 27 | -13 |
12 | Kırıkkalegücü FK | 25 | 7 | 13 | 5 | 24 | 31 | 26 | -7 |
13 | Gümüşhanespor | 25 | 4 | 12 | 9 | 21 | 41 | 21 | -20 |
14 | Malatya Arguvanspor | 25 | 2 | 19 | 4 | 12 | 46 | 10 | -34 |
15 | Tarsus İdman Yurdu | 25 | 2 | 20 | 3 | 16 | 74 | 9 | -58 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
12/04/2024 | Trabzonspor | vs | Sivasspor |
13/04/2024 | Kasımpaşa | vs | Konyaspor |
13/04/2024 | MKE Ankaragücü | vs | Gaziantep FK |
13/04/2024 | Adana Demirspor | vs | Kayserispor |
13/04/2024 | Beşiktaş | vs | Samsunspor |
14/04/2024 | Pendikspor | vs | Başakşehir FK |
14/04/2024 | Çaykur Rizespor | vs | Antalyaspor |
14/04/2024 | Hatayspor | vs | İstanbulspor |
14/04/2024 | Fatih Karagümrük | vs | Fenerbahçe |
15/04/2024 | Alanyaspor | vs | Galatasaray |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
08/04/2024 | Giresunspor | vs | Tuzlaspor |
08/04/2024 | Göztepe | vs | Erzurumspor FK |
12/04/2024 | Manisa FK | vs | Eyüpspor |
13/04/2024 | Keçiörengücü | vs | Gençlerbirliği |
13/04/2024 | Boluspor | vs | Ümraniyespor |
13/04/2024 | Altay | vs | Çorum FK |
14/04/2024 | Tuzlaspor | vs | Göztepe |
14/04/2024 | Şanlıurfaspor | vs | Bandırmaspor |
14/04/2024 | Kocaelispor | vs | Giresunspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
13/04/2024 | Esenler Erokspor | vs | Bursaspor |
13/04/2024 | Karacabey Belediye Spor | vs | Ankaraspor |
13/04/2024 | Yeni Mersin İdman Yurdu | vs | Nazilli Belediyespor |
14/04/2024 | 1461 Trabzon FK | vs | Bucaspor 1928 |
14/04/2024 | Diyarbekir Spor | vs | Beyoğlu Yeniçarşıspor |
14/04/2024 | Hes İlaç Afyonspor | vs | Ankara Demirspor |
14/04/2024 | Kırklarelispor | vs | Serik Belediyespor |
14/04/2024 | Van Spor FK | vs | Altınordu |
14/04/2024 | Zonguldak Kömürspor | vs | Adıyaman FK |
14/04/2024 | Zonguldak Kömürspor - Adıyaman FK | Adıyaman FK ligdeki son 17 maçında hiç kazanamadı | Zonguldak Kömürspor yenilmez |
14/04/2024 | Van Spor FK - Altınordu | Van Spor FK ligde evindeki son 7 maçını kazandı | Van Spor FK kazanır |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
14/04/2024 | Artvin Hopaspor | vs | Karabük İdmanyurdu Spor |
14/04/2024 | Ayvalıkgücü Belediyespor | vs | Kırıkkalegücü FK |
14/04/2024 | Gümüşhanespor | vs | Aliağa Futbol A.Ş. |
14/04/2024 | K.Çekmece Sinopspor | vs | Talasgücü Belediyespor |
14/04/2024 | Malatya Arguvanspor | vs | İnegöl Kafkas GK |
14/04/2024 | Mardin 1969 Spor | vs | Kepezspor FAŞ |
14/04/2024 | Tarsus İdman Yurdu | vs | Edirnespor |
14/04/2024 | Artvin Hopaspor - Karabük İdmanyurdu Spor | Karabük İdmanyurdu Spor ligde deplasmandaki son 5 maçında hiç kazanamadı | Artvin Hopaspor yenilmez |
14/04/2024 | Artvin Hopaspor - Karabük İdmanyurdu Spor | Artvin Hopaspor ligde evindeki son 7 maçında hiç kaybetmedi | Artvin Hopaspor yenilmez |