Tweet |
18 Mart'ta Çanakkale Boğazı'nın geçilemeyeceği tüm dünyaya gösterildi. Bu zaferin ardından itilaf kuvvetleri karadan da işgal etmeyi denedi ama yine başarısız oldular. Tarih sahnesine 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal çıktı. Mehmetçik'e "Size taarruzu değil ölmeyi emrediyorum" diyerek savaşın kaderini değil, tarihin seyrini de değiştirdi.
Bilinmeyen, adı duyulmamış, yedekte bekletilen bir kuvvet: 19. Tümen...
Mustafa Kemal'in "Size ölmeyi emrediyorum" dediği askerlerin destan yazdığı birlik...
İşte bu mücadelenin ateşi Çanakkale'nin Eceabat’a bağlı Bigalı köyünde yakıldı.
Mustafa Kemal 25 Şubat tarihinde 57. Alayla birlikte Tekirdağ'dan önce Eceabat'a geldi. 18 Mart Zaferi'nin ardından 5. Ordu kuruldu ve 5. Ordunun 19. Tümene yani Atatürk'ün tümenine verdiği görev ise ordu yedeği.
Mustafa Kemal komutasındaki birlik savaşın seyrini değiştirdi
O dönemde Mustafa Kemal Paşa, Sofya askeri ataşesiydi, ancak muhabere sahasında görev istedi. 19'uncu tümen komutanı olarak Çanakkale'ye atandı.
Yarbay Mustafa Kemal, bölgeyi iyi tanıyordu, karargahın Bigalı köyü'nde kurulmasını istedi. Adını tarihe "kahraman birlik" olarak yazdıracak birliği bizzat eğitti. Tatbikatlar yaptırdı, harp oyunları düzenledi.
Ordunun idaresi Alman subaylara verilmişti. Aralarında Mustafa Kemal'in de olduğu Türk komutanlar, savunma planlarını anlatıyor ancak yetki alamıyordu.
25 Nisan 1915'te ise Bigalı köyü'nde top seslerinin duyulmasıyla her şey değişti.
Sorumluluk alan Yarbay Mustafa Kemal harekete geçti.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi Müdürü İsmail Sabah, "Boğaz tarafından gelen seslere alışık olan Mustafa Kemal Bey, bu sefer gelen seslerin aksi bir yönden yani Arıburnu'ndan geldiğini işitince bir gariplik olduğunu fark eder ve hemen tümeninin hazırlık derecesini arttırır. 57. Alayı buradan alarak Çanakkale Destanı'nı yazacağı Arıburnu Muhabere sahasına doğru harekete geçerler" dedi.
27. Alay'ın direnişi Mustafa Kemal'in savunma planına zaman kazandırdı
261 rakımlı tepeye ulaşmak güçtü. 57. alayı güzergah üzerinde dinlendiren Mustafa Kemal, yola bir tabur askerle devam etti. Karşısına çıkan 27. alayın anzak taarruzuna direnemediğini gördü. Cephanesi biten askere "süngü tak" emrini verdi.
İsmail Sabah ilerleyişin durdurulmasıyla ilgili şu bilgileri paylaştı:
"Cephanemiz bittiyse süngünüz var diyerek askerlere süngü taktırıp yere yatırır ve Mustafa Kemal bu an için "kazandığımız an"dır der. 27. Alayın peşinden gelen Anzak askerleri Türk askerinin yere yattığını görünce onlar da yere yatar. İlerleyiş ilk defa böylece durdurulmuş olur."
"Taarruzu değil ölmeyi emrediyorum"
Bu direniş, Mustafa Kemal önderliğindeki 57. Alay'a zaman kazandırdı. Düşman vatan toprağını çiğniyordu, şehadet nefes kadar yakındı. Mustafa Kemal, Türk harp tarihine geçen emrini bu noktada verdi.
"Ben size taarruzu değil ölmeyi emrediyorum."
Anzak kuvvetleri sayıca üstündü. Mehmetçik ise Mustafa Kemal'in deyimiyle tevekkül içindeydi.
Bombasırtı mevkinde karşılıklı siperler arasında mesafe 8 metreye kadar düştü. Askerler birbirlerinin seslerini duyabilecek kadar yakın mevzilerde çarpıştı. Ölüm muhakkaktı ama Mehmetçik'in de gözü karaydı. Birinci siperdekiler düştükçe ikinci siperdekiler yıldırım hızıyla onların yerine koşturdu. Çanakkale muhaberelerini kazandıran işte bu milli ruh oldu.
"Çanakkale Geçilmez"
Anafartalar'da kazanılan büyük zafer, düşman kuvvetlerinin sonunu hazırladı. Düşman askerleri bölgeyi terk etmek zorunda kaldı. Ve bir kez daha Çanakkale'nin geçilemeyeceği tüm dünyaya gösterildi.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 10 | 9 | 0 | 1 | 29 | 9 | 28 | +20 |
2 | Samsunspor | 10 | 7 | 2 | 1 | 20 | 10 | 22 | +10 |
3 | Fenerbahçe | 9 | 6 | 1 | 2 | 20 | 7 | 20 | +13 |
4 | Beşiktaş | 9 | 6 | 1 | 2 | 18 | 7 | 20 | +11 |
5 | Eyüpspor | 10 | 4 | 2 | 4 | 15 | 11 | 16 | +4 |
6 | Göztepe | 10 | 4 | 3 | 3 | 17 | 13 | 15 | +4 |
7 | Başakşehir FK | 9 | 4 | 2 | 3 | 15 | 11 | 15 | +4 |
8 | Sivasspor | 10 | 4 | 4 | 2 | 15 | 15 | 14 | 0 |
9 | Trabzonspor | 9 | 2 | 1 | 6 | 9 | 8 | 12 | +1 |
10 | Gaziantep FK | 10 | 3 | 4 | 3 | 14 | 15 | 12 | -1 |
11 | Kasımpaşa | 10 | 2 | 3 | 5 | 12 | 16 | 11 | -4 |
12 | Konyaspor | 10 | 3 | 5 | 2 | 11 | 16 | 11 | -5 |
13 | Antalyaspor | 10 | 3 | 5 | 2 | 12 | 20 | 11 | -8 |
14 | Bodrum FK | 10 | 3 | 6 | 1 | 8 | 13 | 10 | -5 |
15 | Çaykur Rizespor | 9 | 3 | 5 | 1 | 6 | 16 | 10 | -10 |
16 | Alanyaspor | 10 | 2 | 5 | 3 | 9 | 14 | 9 | -5 |
17 | Kayserispor | 9 | 1 | 3 | 5 | 9 | 15 | 8 | -6 |
18 | Hatayspor | 9 | 0 | 6 | 3 | 7 | 15 | 3 | -8 |
19 | Adana Demirspor | 9 | 0 | 8 | 1 | 9 | 24 | 1 | -15 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Erzurumspor FK | 10 | 6 | 3 | 1 | 15 | 6 | 19 | +9 |
2 | Kocaelispor | 10 | 6 | 3 | 1 | 14 | 11 | 19 | +3 |
3 | Fatih Karagümrük | 10 | 5 | 2 | 3 | 19 | 10 | 18 | +9 |
4 | Boluspor | 11 | 5 | 3 | 3 | 15 | 9 | 18 | +6 |
5 | Bandırmaspor | 10 | 5 | 2 | 3 | 14 | 10 | 18 | +4 |
6 | Ümraniyespor | 11 | 5 | 4 | 2 | 18 | 16 | 17 | +2 |
7 | Esenler Erokspor | 10 | 5 | 4 | 1 | 18 | 12 | 16 | +6 |
8 | MKE Ankaragücü | 10 | 5 | 4 | 1 | 15 | 11 | 16 | +4 |
9 | Iğdır FK | 10 | 4 | 3 | 3 | 15 | 10 | 15 | +5 |
10 | Manisa FK | 10 | 4 | 4 | 2 | 14 | 11 | 14 | +3 |
11 | Şanlıurfaspor | 10 | 4 | 4 | 2 | 17 | 17 | 14 | 0 |
12 | Keçiörengücü | 10 | 3 | 2 | 5 | 11 | 12 | 14 | -1 |
13 | Pendikspor | 10 | 4 | 4 | 2 | 12 | 14 | 14 | -2 |
14 | İstanbulspor | 10 | 4 | 5 | 1 | 13 | 13 | 13 | 0 |
15 | Amed SK | 10 | 3 | 3 | 4 | 10 | 10 | 13 | 0 |
16 | Çorum FK | 10 | 3 | 3 | 4 | 10 | 10 | 13 | 0 |
17 | Gençlerbirliği | 10 | 3 | 4 | 3 | 7 | 8 | 12 | -1 |
18 | Sakaryaspor | 10 | 2 | 4 | 4 | 13 | 17 | 10 | -4 |
19 | Adanaspor | 10 | 1 | 6 | 3 | 10 | 27 | 6 | -17 |
20 | Yeni Malatyaspor | 10 | 0 | 10 | 0 | 4 | 30 | 3 | -26 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | GMG Kastamonuspor | 9 | 6 | 1 | 2 | 18 | 7 | 20 | +11 |
2 | Sarıyer | 9 | 5 | 0 | 4 | 14 | 4 | 19 | +10 |
3 | Altınordu | 9 | 5 | 0 | 4 | 14 | 6 | 19 | +8 |
4 | Batman Petrolspor | 9 | 6 | 3 | 0 | 16 | 5 | 18 | +11 |
5 | 24Erzincanspor | 9 | 5 | 1 | 3 | 15 | 5 | 18 | +10 |
6 | İskenderunspor A.Ş. | 9 | 5 | 1 | 3 | 14 | 4 | 18 | +10 |
7 | Adana 1954 Futbol Kulübü | 9 | 5 | 3 | 1 | 15 | 10 | 16 | +5 |
8 | Beykoz Anadolu | 9 | 5 | 3 | 1 | 16 | 14 | 16 | +2 |
9 | Kırklarelispor | 9 | 3 | 2 | 4 | 10 | 8 | 13 | +2 |
10 | Fethiyespor | 9 | 3 | 4 | 2 | 12 | 15 | 11 | -3 |
11 | 1461 Trabzon FK | 9 | 3 | 5 | 1 | 10 | 10 | 10 | 0 |
12 | İnegölspor | 9 | 2 | 3 | 4 | 7 | 9 | 10 | -2 |
13 | Kepezspor FAŞ | 9 | 2 | 4 | 3 | 10 | 9 | 9 | +1 |
14 | Isparta 32 Spor | 9 | 1 | 4 | 4 | 6 | 12 | 7 | -6 |
15 | Sincan Belediyesi Ankaraspor | 9 | 1 | 5 | 3 | 5 | 14 | 6 | -9 |
16 | Karaköprü Belediyespor | 9 | 1 | 6 | 2 | 6 | 17 | 5 | -11 |
17 | Altay | 9 | 1 | 6 | 2 | 6 | 21 | 5 | -15 |
18 | Hes İlaç Afyonspor | 9 | 0 | 8 | 1 | 4 | 28 | 1 | -24 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Karşıyaka | 8 | 7 | 0 | 1 | 16 | 2 | 22 | +14 |
2 | Bursaspor | 8 | 6 | 0 | 2 | 15 | 0 | 20 | +15 |
3 | Silifke Belediye Spor | 8 | 5 | 1 | 2 | 16 | 6 | 17 | +10 |
4 | Belediye Kütahyaspor | 8 | 5 | 3 | 0 | 10 | 8 | 15 | +2 |
5 | Bornova 1877 | 8 | 4 | 2 | 2 | 16 | 7 | 14 | +9 |
6 | Muş Spor Kulübü | 8 | 3 | 1 | 4 | 5 | 3 | 13 | +2 |
7 | Düzcespor | 8 | 3 | 2 | 3 | 10 | 6 | 12 | +4 |
8 | Kahramanmaraşspor | 8 | 4 | 4 | 0 | 9 | 10 | 12 | -1 |
9 | Artvin Hopaspor | 8 | 2 | 2 | 4 | 4 | 9 | 10 | -5 |
10 | Tokat Bld Plevnespor | 8 | 2 | 3 | 3 | 4 | 8 | 9 | -4 |
11 | Anadolu Üniversitesi | 8 | 2 | 4 | 2 | 5 | 9 | 8 | -4 |
12 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | 8 | 1 | 3 | 4 | 1 | 5 | 7 | -4 |
13 | Kırşehir Futbol SK | 8 | 1 | 3 | 4 | 5 | 10 | 7 | -5 |
14 | Bulvarspor | 8 | 1 | 4 | 3 | 5 | 16 | 6 | -11 |
15 | Ergene Velimeşe | 8 | 0 | 6 | 2 | 2 | 12 | 2 | -10 |
16 | Kuşadasıspor | 8 | 0 | 8 | 0 | 6 | 18 | 0 | -12 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
02/11/2024 | Sivasspor | vs | Çaykur Rizespor |
02/11/2024 | Kayserispor | vs | Adana Demirspor |
02/11/2024 | Beşiktaş | vs | Kasımpaşa |
03/11/2024 | Konyaspor | vs | Başakşehir FK |
03/11/2024 | Bodrum FK | vs | Alanyaspor |
03/11/2024 | Eyüpspor | vs | Hatayspor |
03/11/2024 | Trabzonspor | vs | Fenerbahçe |
04/11/2024 | Samsunspor | vs | Antalyaspor |
08/11/2024 | Kasımpaşa | vs | Kayserispor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
02/11/2024 | Keçiörengücü | vs | Çorum FK |
02/11/2024 | Adanaspor | vs | Bandırmaspor |
02/11/2024 | Esenler Erokspor | vs | Şanlıurfaspor |
02/11/2024 | Kocaelispor | vs | Fatih Karagümrük |
03/11/2024 | Yeni Malatyaspor | vs | Sakaryaspor |
03/11/2024 | Erzurumspor FK | vs | Amed SK |
03/11/2024 | Iğdır FK | vs | MKE Ankaragücü |
04/11/2024 | Gençlerbirliği | vs | İstanbulspor |
04/11/2024 | Pendikspor | vs | Manisa FK |
08/11/2024 | MKE Ankaragücü | vs | Esenler Erokspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
03/11/2024 | Altay | vs | Adana 01 Futbol Kulübü |
03/11/2024 | Batman Petrolspor | vs | Altınordu |
03/11/2024 | Beykoz Anadolu | vs | Afyonspor Kulübü |
03/11/2024 | Fethiyespor | vs | Sarıyer |
03/11/2024 | GMG Kastamonuspor | vs | İnegölspor |
03/11/2024 | Karaköprü Belediyespor | vs | 1461 Trabzon FK |
03/11/2024 | Kırklarelispor | vs | İskenderunspor A.Ş. |
03/11/2024 | Sincan Belediyesi Ankaraspor | vs | Kepezspor FAŞ |
03/11/2024 | 24Erzincanspor | vs | Isparta 32 Spor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
03/11/2024 | Anadolu Üniversitesi | vs | Artvin Hopaspor |
03/11/2024 | Belediye Kütahyaspor | vs | Kırşehir Futbol SK |
03/11/2024 | Bursaspor | vs | Kuşadasıspor |
03/11/2024 | Ergene Velimeşe | vs | Karşıyaka |
03/11/2024 | Kahramanmaraşspor | vs | 23 Elazığ Futbol Kulübü |
03/11/2024 | Muş Spor Kulübü | vs | Bornova 1877 |
03/11/2024 | Silifke Belediye Spor | vs | Bulvarspor |
03/11/2024 | Tokat Bld Plevnespor | vs | Düzcespor |